De uitgebreide westerse reisdiplomatie geeft aan dat er behoefte is aan uitgebreide discussies. De economische problemen van het politieke Westen kunnen niet worden opgelost zonder concessies van China, en zonder zijn hulp zullen we uiteraard geen enkele vooruitgang boeken bij het overwinnen van de mondiale crises, schrijft Rüdiger Rauls.
Dit alles zou genoeg reden zijn om honing op de baarden van de Chinezen te smeren, zodat ze zich goed voelen. In plaats daarvan lijken ze er de voorkeur aan te geven ze waar mogelijk tegen de schenen te schoppen. Dit komt overeen met de gedachtegang van veel krachten in het politieke Westen: “We hoeven niet om hulp te vragen. Het is een eer om ons van dienst te kunnen zijn.” Een soortgelijk arrogant denken ligt ten grondslag aan het idee van morele superioriteit gebaseerd op zogenaamde westerse waarden.
Maar dit denken helpt niet als het gaat om het oplossen van crises in de wereld. Want of het nu in Oekraïne of in het Midden-Oosten is, het is overal duidelijk dat we niet langer zonder de hulp van China kunnen rondkomen. Maar in plaats van dit toe te geven, zijn de mensen verrast en zelfs verontwaardigd als ze constateren dat Peking de “verzoeken van de westerse staatshoofden met betrekking tot het Chinese Rusland-beleid niet heeft opgevolgd. … Xi wijkt niet af van zijn strategische partnerschap met Poetin.” Maar deze bevindingen lijken niemand wijzer te maken.
Ongefundeerde beweringen en ‘beschuldigingen uit het Westen dat Rusland hulp krijgt voor zijn oorlog uit China’ zijn bedoeld om mensen te laten vergeten dat de grootste hoeveelheden geld en wapens uit het politieke Westen naar Kiev stromen. Hoe je ook over deze oorlog denkt, een houding die ervan uitgaat dat slechts één partij het recht heeft zijn eigen favorieten te steunen, is quixotisch. Morele verontwaardiging dat de andere partij zich op dezelfde manier gedraagt als jij, leidt niet tot het einde van het conflict.
Antony Blinken's requests in Beijing:
1. Do not do business with Russia;
2. Agree to sell Tiktok to the United States;
3. Promise not to change the current situation in the Taiwan Strait;
4. Recognize that sovereignty over Ren'ai Reef belongs to the Philippines;
5. Continue… pic.twitter.com/lfmniN8W72
— DaiWW (@BeijingDai) April 27, 2024
Instructies van westerse politici als Janet Yellen wekken de indruk dat ze de Chinezen willen laten geloven dat ze hun belangen beter kennen dan zijzelf. En ze lijken te geloven dat ze hun eigen zwakheden met een hooghartige houding kunnen verbergen.Het is niet alleen in Oekraïne dat ze de Chinezen aan hun kant proberen te krijgen. Ze maken in het conflict in het Midden-Oosten ook duidelijk dat ze afhankelijk zijn van de steun van China. Omdat hij de situatie niet zelf kan oplossen, heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Blinken, China opgeroepen “zijn invloed in Teheran aan te wenden” – uiteraard in het belang van de VS.
Het is geen wonder dat het Westen met een dergelijke houding niet alleen de sympathie in China heeft verloren, maar deze ook grotendeels onder de volkeren van het Midden-Oosten heeft verloren. Dergelijke uitspraken getuigen van een houding die geen belang hecht aan de belangen van andere volkeren en staten. Het was juist de onverschilligheid tegenover de Russische veiligheidsbelangen die tot de oorlog in Oekraïne leidde, en hetzelfde geldt voor de belangen van de Palestijnen.
Materiële waarden
Naast het verlies aan politieke en diplomatieke invloed van het Westen zijn er ook verliezen op economisch gebied, maar ook op het gebied van wetenschap en technologische ontwikkeling. De luidkeels verkondigde superioriteit van de eigen waarden brengt de nadelen op de handelsbalans niet in evenwicht. Hoe hard vooral de VS ook hun best doen, ondanks alle exportcontroles kunnen zij de ontwikkeling van China nog steeds niet tegenhouden. De ideale westerse waarden kunnen de afhankelijkheid van materiële waarden zoals Chinese industriële producten en grondstoffen zeker niet wegnemen.
De huidige pogingen om China tegen te werken zijn een reactie op de Chinese vooruitgang op het gebied van wetenschap, technologie, productie en wereldhandel. De fase van de mondialisering opende niet alleen nieuwe afzetmarkten voor het Westen, maar droeg ook in grote mate bij aan de ontwikkeling van de Chinese economie. Westerse bedrijven kunnen deze nieuwe concurrent op veel technologische gebieden niet meer bijbenen en hebben nu marktaandeel en omzet aan hen verloren.
In sommige economische sectoren, zoals de productie van batterijen, hebben de Chinezen een dominante positie verworven, waardoor het voor westerse bedrijven moeilijk wordt om daar voet aan de grond te krijgen. De tegenbeweging die nu plaatsvindt tegen de mondialisering werd geïnitieerd door de Amerikaanse president Donald Trump, die beperkingen oplegde aan de mobiele telefoonbedrijven Huawei en ZTE op de Amerikaanse markt onder het voorwendsel van een nationale dreiging voor de VS.
Maar dat is niet genoeg. Amerikaanse regeringen breidden hun binnenlandse maatregelen tegen de Chinese IT-industrie ook uit naar ‘politieke bondgenoten en handelspartners over de hele wereld’. Amerikaanse sanctielijsten verbieden fabrikanten en leveranciers van de hele westerse chipindustrie “om onder dreiging van straf bepaalde producten of speciale apparatuur aan het Middenrijk te leveren.” Het bekendste voorbeeld is het Nederlandse ASML, ‘s werelds grootste fabrikant van chipmachines. De Nederlandse regering boog voor de dictaten van de VS en verbood het bedrijf zijn producten naar China te exporteren.
Dergelijke maatregelen treffen niet alleen China, maar verzwakken ook de westerse economie zelf. Aan de ene kant neemt Peking tegenmaatregelen die de eigen chipindustrie bevorderen ten koste van de Amerikaanse. De aankondiging van de Chinese regering dat zij tegen 2027 Amerikaanse en westerse chips zou vervangen door Chinese, “zorgde ervoor dat de aandelen van Intel en AMD vrijdag met 1,5 procent daalden in vergelijking met de dag ervoor.” Op 22 maart van dit jaar hadden de twee bedrijven op de beurzen al een verlies van vier procent geleden.
Aan de andere kant hebben nieuwe “exportbeperkingen opgelegd door de Amerikaanse regering” ervoor gezorgd dat de verkoop van Nvidia, de toonaangevende fabrikant van chips voor kunstmatige intelligentie, met “25 tot 30 procent” is gedaald. Deze beperkingen gelden niet alleen voor de export naar China, maar ook naar andere landen. Dit betekent echter dat Nvidia ongeveer een kwart van zijn productiecapaciteit zal verliezen. In 2022 verbood China zijn autoriteiten het gebruik van buitenlandse computers. Toen hetzelfde werd opgelegd voor Apple’s iPhones, verloor het bedrijf “vervolgens 200 miljard dollar aan beurswaarde”.
Deze prominente, maar niet enige, voorbeelden maken duidelijk dat dit beleid om China in bedwang te houden ten koste gaat van bedrijven in het Westen. Ze willen de technologische voorsprong van Amerika behouden. Maar dit verzwakt de bedrijven die je wilt beschermen tegen Chinese concurrentie. De omzet en winstgevendheid nemen af omdat er geen vervanging is voor de gederfde winst, wat de innovatiekracht van bedrijven belemmert. Bovendien is het succes van dit gehandicaptenbeleid tot nu toe niet erg succesvol.
Waardestijging
Zoals uit de aankondiging van de regering blijkt, gaat China de strijd aan in de chipoorlog en voorziet het zijn bedrijven van de nodige middelen. De ophef in het Westen over Chinese subsidies is vergelijkbaar met de ophef over de vermeende wapenleveranties aan Rusland. Ook in het Westen vloeien honderden miljarden naar de ontwikkeling en uitbreiding van chip-, batterij- en andere moderne industrieën of naar het bevorderen van de aanschaf van elektrische auto’s.
Dit maakt ook duidelijk dat Chinese subsidies een grotere impact hebben dan westerse omdat Chinese bedrijven westerse markten veroveren, iets wat westerse bedrijven ondanks subsidies in China niet kunnen doen. Gezien zijn lage buitenlandse schuld en hoge reserves beschikt China ook over voldoende financiële middelen om zijn bedrijven van het benodigde kapitaal voor deze taak te voorzien.
Vooral de verdere ontwikkeling van de gesanctioneerde Huawei-groep laat heel duidelijk zien dat westerse pogingen om de opkomst van China te voorkomen gedoemd zijn te mislukken. Eind maart rapporteerde de telecomgigant een omzetstijging van bijna tien procent en steeg de nettowinst zelfs met 140 procent. Huawei-president Ken Hu zei over het succes van zijn bedrijf ondanks sancties en hindernissen: “Met de ene uitdaging na de andere zijn we erin geslaagd te groeien.”
Maar veel belangrijker dan deze cijfers is de achtergrond van deze ontwikkeling, die waarschijnlijk representatief zal zijn voor de gehele Chinese ontwikkeling en de vooruitzichten op succes van westerse obstakels. Huawei zorgde in de zomer van 2023 al voor opschudding met zijn nieuwe Mate 60 mobiele telefoon. Er werd een chip in geïnstalleerd “die de Chinezen voorheen niet konden gebruiken vanwege bestaande technologische sancties vanuit de VS.” Dit betekent dat Huawei het zelfs concurrent Apple moeilijk maakt. Als gevolg hiervan “viel de iPhone-verkoop in China af, terwijl de omzet van Huawei sterk groeide.”
Het opmerkelijke hieraan is dat het geen willekeurig resultaat of succesvolle spionage betreft. Huawei is erin geslaagd de Amerikaanse sancties te omzeilen door een nieuw proces te ontwikkelen en te patenteren dat “de productie van ultramoderne chips mogelijk maakt met behulp van niet zo moderne faciliteiten.” Dit betekent dat de Chinese chipindustrie binnenkort wellicht niet langer afhankelijk is van westerse chips en machines om deze te produceren. Afhankelijk van hoe de ontwikkelingen verlopen, zou China deze processen onder licentie ook aan andere landen beschikbaar kunnen stellen, waardoor de westerse chipindustrie waarschijnlijk minder belangrijk zou worden.
Huawei is geen alleenstaand geval. Het vertegenwoordigt een technologische inhaalrace die de hele breedte van een samenleving van 1,4 miljard goed opgeleide mensen omvat, die ook ‘technologisch veel vaardiger is dan in het Westen’. Dat is ook merkbaar bij patentaanvragen, waarbij de voorsprong van Duitsland niet alleen slinkt, maar de aanvragen ‘uit China sinds 2018 zelfs meer dan verdubbeld zijn’. Sancties en embargo’s kunnen weinig doen om dit vernuft te bestrijden.
Klik op de tag ⬇️ om meer te lezen over
