Topambtenaren van het Witte Huis, het ministerie van Defensie, het ministerie van Buitenlandse Zaken en zelfs de CIA hebben bijeenkomsten en gesprekken gevoerd met Braziliaanse functionarissen om te proberen te voorkomen dat Bolsonaro de resultaten van de verhitte presidentsverkiezingen van het land ondermijnt.

De diplomatieke golf komt op het moment dat de rechtse populist Bolsonaro het opneemt tegen de linkse kandidaat en voormalig president Luiz Inácio Lula da Silva in een felbevochten tweede ronde in wat een van de meest verdeelde verkiezingen in de geschiedenis van het land is gebleken…

Voor Team Biden begon het diplomatieke werk nog eerder. In juli 2021, enkele maanden na zijn aantreden, reisde Biden’s CIA-directeur, William Burns, naar Brazilië voor een ontmoeting met hoge Braziliaanse ambtenaren, en tijdens die ontmoeting waarschuwde zijn delegatie hen dat Bolsonaro moest ophouden het verkiezingsproces van zijn land in twijfel te trekken. Het was de openingszet in een stille campagne van Washington om elke poging van Bolsonaro om de Braziliaanse democratie te ondermijnen te voorkomen, aldus huidige en voormalige functionarissen.

Een maand na Burns’ bezoek bezocht de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan Brazilië om dezelfde waarschuwing kracht bij te zetten: Ondermijn de verkiezingen niet. In juni liet het team van Biden weten dat de Amerikaanse president dezelfde boodschap opnieuw had overgebracht tijdens zijn ontmoeting met Bolsonaro op de top van Amerika in Los Angeles. Een maand later was het de beurt aan de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin, die er bij de chef van de Braziliaanse strijdkrachten op aandrong zich in te zetten voor veilige en transparante democratische verkiezingen. Bolsonaro, een voormalige kapitein van het Braziliaanse leger, heeft in zijn politieke campagne geprobeerd de nostalgie naar de militaire dictatuur van het land van 1964 tot 1985 te gebruiken. (De Verenigde Staten steunden het Braziliaanse leger bij het plegen van de staatsgreep in 1964).

“De regering Biden verwacht dat alle kandidaten de resultaten van vrije en eerlijke verkiezingen respecteren en accepteren. We hebben dit duidelijk gemaakt aan Braziliaanse functionarissen, net zoals we dat doen met betrekking tot verkiezingen in landen over de hele wereld,” vertelde een woordvoerder van de Amerikaanse Nationale Veiligheidsraad aan Foreign Policy toen hem naar de kwestie werd gevraagd. “We volgen de komende verkiezingen in Brazilië op de voet. We vertrouwen het Braziliaanse volk en hebben vertrouwen in de kracht van de Braziliaanse democratische instellingen.”

Het blijft onduidelijk hoe effectief de Amerikaanse diplomatieke campagne achter de schermen was, maar analisten zeggen dat er enkele vroege signalen zijn die hun vruchten hebben afgeworpen. De Braziliaanse nieuwszender Estadao berichtte vorige maand over de zaak en suggereerde dat Amerikaanse druk er mogelijk toe heeft bijgedragen dat de Braziliaanse strijdkrachten zich niet achter ongegronde beweringen van Bolsonaro over fraude in de eerste ronde schaarden. Het Braziliaanse leger betwistte het rapport.

“Ik denk dat het effect heeft gehad op de militairen,” zei Abramovay. “Ik denk dat het echt moeilijk is voor het Braziliaanse leger om zich steun voor een antidemocratisch avontuur voor te stellen zonder steun van de VS.”