Hamas heeft het script van een militair onoverwinnelijk Israël omgedraaid en de kwetsbaarheid van zijn internationale steun blootgelegd, waardoor er harde vragen rijzen over de duurzaamheid op de lange termijn. Het is aan het Westen, de gematigde Arabische staten, Israël en de Palestijnse Autoriteit om hen elke vorm van eindoverwinning te ontzeggen, schrijft Tom Philips, oud-ambassadeur in Israël voor Groot-Brittannië in Haaretz.

Het is mogelijk dat de voortdurende militaire campagne van Israël in Gaza uiteindelijk het militaire leiderschap van Hamas daar zal elimineren, hetzij door het doden van figuren als Yahya Sinwar en anderen, hetzij door hen in ballingschap te dwingen. Maar het is evenzeer betwistbaar dat Hamas de eerste ronde al heeft gewonnen in de strijd die werd aangewakkerd door de weerzinwekkende aanval van 7 oktober.

De doelstellingen van Hamas – of in ieder geval die van de leiders van Hamas in Gaza – bij het lanceren van de aanval van 7 oktober zijn nog steeds niet duidelijk, behalve als demonstratie van hun vernietigende antisemitische ideologie. Maar ze hadden vermoedelijk als minimumdoelstelling de vrijlating van zoveel mogelijk Palestijnen die in Israëlische gevangenissen vastzaten, en om zichzelf opnieuw te laten gelden als een kracht waarmee rekening moest worden gehouden, onder meer door de ondoelmatigheid van Fatah en de leiding van Ramallah – laatstgenoemde – aan te tonen. Natuurlijk worden ze door veel Palestijnen al gezien als een stelletje corrupte collaborateurs.

Op beide fronten is Hamas al geslaagd, misschien vooral omdat de Palestijnen die al ingewisseld waren voor enkele van de Israëlische gijzelaars die Hamas op 7 oktober had gegrepen, zijn teruggekeerd naar huizen op de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem, en niet naar Gaza.

Hamas heeft ook al laten zien dat het een macht is om rekening mee te houden, alleen al door de aanval van de IDF langer te overleven dan elke oorlog die Israël ooit heeft gevoerd. Daarmee hebben ze de veelgeroemde afschrikkingsstatus van Israël een flinke knauw gegeven. Kortom, en met ontmoedigende potentiële gevolgen voor Israël op de lange termijn, lijkt de IDF niet langer onoverwinnelijk.

Of het nu hun bedoeling was of niet, Hamas heeft ook op regionaal niveau succes geboekt. Ze hebben in ieder geval op dit moment een effectieve wegversperring opgeworpen voor een Saoedisch-Israëlische normalisatie en de prijs verhoogd die de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman van Israël zal denken te moeten vragen voor zo’n deal bij zijn eigen bevolking en de “Arabische straat”.

En op dit moment wil geen enkel land in de regio zich aansluiten bij de Abraham-akkoorden of iets wat daar op lijkt, hoewel de Saoedi’s liever hun eigen op maat gemaakte overeenkomst hadden gezien dan een overeenkomst met iets dat op een Emirati-label lijkt.

Andere regionale gevolgen zijn minder duidelijk. Hoewel de Hamas-aanval ongetwijfeld in het voordeel van Iran werkte door zowel de Saoedi’s als de Amerikanen in een lastig parket te brengen, en hoezeer Hamas door de jaren heen ook heeft geprofiteerd van Iraanse steun, lijkt Teheran de aanval van oktober niet te hebben uitgelokt en lijkt het erop dat het de grens niet wil overschrijden (hoewel ook niet helemaal duidelijk is waar die grens ligt) en een grootschalig conflict met de VS en Israël riskeren. De aanval van Israël vorige week op hooggeplaatste IRGC-officieren in Damascus – in de veronderstelling dat het een Israëlische aanval was – zal dat beleid van terughoudendheid tot het uiterste testen.

De crisis heeft ook intrigerende vraagtekens doen rijzen over de omvang van de Iraanse controle over zijn bondgenoten in de regio, met name de Houthi’s .

Op internationaal niveau, en hoe zorgvuldig de regering Biden ook heeft geprobeerd om het koord te bewandelen en een evenwicht te vinden tussen steun voor Israël en binnenlandse, regionale en internationale druk om een einde te maken aan de Israëlische militaire actie, heeft de crisis aangetoond dat Amerika steeds minder in staat is om de lakens uit te delen in de regio en ruimte gecreëerd voor anderen om te proberen hun invloed uit te breiden, met name Rusland (dat ook een enorme winnaar is in termen van de dramatische verschuiving van de internationale belangstelling van Oekraïne naar het Midden-Oosten).

China bevindt zich misschien in een moeilijkere positie, omdat de crisis de fundamentele zwakte heeft blootgelegd van het beleid van Peking tot nu toe, waarbij het probeert aardig te zijn voor iedereen, terwijl het de olievoorziening veiligstelt en zijn commerciële belangen behartigt. Zo is bijvoorbeeld de leegte van het door China bemiddelde Saoedisch-Iraanse pact van maart 2023 aan het licht gekomen.

Verdere pluspunten voor Hamas, en de Palestijnen meer in het algemeen voor hun zaak, zijn de druk die de crisis heeft uitgeoefend op de betrekkingen tussen de VS en Israël en de golf van landen die nu actief overwegen of de tijd rijp is om een Palestijnse staat te erkennen, hoe vaag de realiteit van zo’n vooruitzicht ter plaatse ook is.

Hamas heeft inderdaad bereikt wat president Abbas van de Palestijnse Autoriteit niet heeft kunnen bereiken: de Palestijnse kwestie opnieuw vierkant op de internationale kaart zetten, na jaren waarin deze in het ‘te moeilijke’ bakje is blijven hangen, terwijl het tegelijkertijd als in wezen beheersbaar wordt beschouwd.

Daarmee heeft Hamas onder meer de kwetsbaarheid van de Europese steun aan Israël blootgelegd, ongeacht de onmiddellijke reactie op de verschrikkingen van 7 oktober, deels vanwege de noodzaak om rekening te houden met de gevoeligheden van de grote moslimminderheden in veel Europese landen, maar ook vanwege een meer algemene en steeds wijdverbreidere perceptie van Israël in de eerste plaats als een bezettingsmacht die de Palestijnen hun rechten ontzegt, en (meer nog, na de dood van medewerkers van de World Central Kitchen ) van de huidige IDF-campagne als onevenredig en willekeurig, en zelfs genocidaal.

De duizelingwekkende snelheid van Israëls delegitimisering na 7 oktober kan in de ogen van velen in de wereld worden gezien als een verder bewijs van de ‘overwinning’ van Hamas.

Wat er nu gaat gebeuren blijft duister. Als Hamas verschillende punten heeft gescoord, en als ze er ook voor hebben gezorgd dat de wereld en de regio niet terug kunnen naar 6 oktober, kunnen we alleen maar hopen dat hun overwinning hol zal blijken te zijn, ook wat betreft hun achterban in Gaza, waar de volledig voorspelbare (door Hamas) verwoesting die wordt aangericht onder de lokale bevolking hun achterban daar misschien verder uitholt. (Dissident: De steun voor Hamas is alleen maar gestegen dus dat is onzin.)

Als de agenda van Hamas, zoals waarschijnlijk lijkt, een agenda voor de lange termijn is, dan is het aan de rest van ons – het Westen, en de Arabische staten die net zo gekant zijn tegen Hamas en zijn ideologie als wij, en natuurlijk Israël. en de PA (wie is daar nog meer?) – om met grotere ernst, energie en eenheid dan in het verleden te werken om hen elke vorm van eindoverwinning te ontzeggen.

De sleutel is natuurlijk om op de een of andere manier een pakket samen te stellen dat een einde maakt aan de huidige gevechten en de vrijlating veiligstelt van de resterende Israëlische gijzelaars, zowel de levenden als de lichamen van degenen die zijn omgekomen. Het zou ook de weg moeten openen voor de wederopbouw van Gaza en voor bredere onderhandelingen om de onderliggende, ogenschijnlijk hardnekkige kwesties van het Israëlisch-Palestijnse conflict op te lossen.

De struikelblokken voor een dergelijk pakket zijn enorm. De begrijpelijke verdere verharding van de Israëlische opinie tegen de oprichting van een potentiële Palestijnse “terreurstaat” is ook een factor. Maar mijn eigen zorg is al lange tijd dat een aantal factoren, waaronder het nederzettingenproject op de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem, en de voortdurende verschuiving naar rechts in de Israëlische samenleving en politiek, plus – aan de Palestijnse kant – de tekortkomingen van de leiding van Ramallah betekenen dat het venster voor een tweestatenoplossing, die de juiste oplossing zou zijn geweest voor een probleem waarbij twee geldige nationalismen betrokken waren, nu gesloten is.

Als dat zo is, is het probleem dat er in de nabije toekomst geen andere oplossing bestaat dan een aanhoudend conflict dat op tragische wijze beide samenlevingen aantast.

Maar het grootste probleem is misschien wel dat van Israël. Het lijkt erop dat het weer gevangen zit in een expliciete – in plaats van de eerdere impliciete – bezetting van Gaza. Gezien de fundamentele onverenigbaarheid tussen de “één staat” ruimte die de facto wordt gecreëerd tussen de Middellandse Zee en de Jordaan, en de droom van een demografisch gezonde Joodse staat, gedreven als die visie is door eeuwen die helaas bewezen hebben dat Joden elders niet veilig waren, ziet de toekomst er beslist uitdagend uit.

Sommige Israëlische hardliners dromen er misschien van om dit dilemma op te lossen door miljoenen Palestijnen naar Egypte en Jordanië te verdrijven of op de een of andere manier “aan te moedigen”. Maar zelfs als zo’n mogelijkheid realistisch zou zijn, zou dat leiden tot de destabilisatie van het Hasjemitisch Koninkrijk, wat Israël’s grote strategische nadeel zou zijn, en het zou een mogelijk onherstelbare breuk veroorzaken in de Israëlisch-Egyptische betrekkingen, gezien de onvermijdelijke Egyptische oppositie tegen zo’n stap.

Een overwinning van Trump in november zou door Netanyahu en enkele anderen in Israël verwelkomd kunnen worden, maar zou, op basis van zijn vorige presidentschap, de onderliggende spanningen alleen maar verergeren en de risico’s voor de duurzaamheid van Israël in de regio op de lange termijn consolideren.

Als iemand die veel Israëliërs en Palestijnen kent die hebben gewerkt voor vrede, betwijfel ik of ze dat ooit zullen zien, breekt mijn hart, hoewel wanhoop nooit een beleidsoptie mag zijn.

Sir Tom Phillips is een voormalige Britse diplomaat die van 2006 tot 2010 ambassadeur in Israël was en van 2010 tot 2012 ambassadeur in het Koninkrijk Saoedi-Arabië. Hij blijft actief op het gebied van het Midden-Oosten.

Elon Musk heeft mijn twitter-account vermoord. Volg mijn nieuwe account HIER.

Hamas is intact, dus heeft Israël verloren ?

Er wordt vooraf gemodereerd dus het kan even duren voor je comment verschijnt.

Klik op de tag ⬇️ om meer te lezen over