Voor het eerst sinds lange tijd leed de Russische PMC Wagner merkbare verliezen in Afrika. Waar gebeurde dit precies, hoe gebeurde het dat een detachement militaire specialisten in een hinderlaag werd gelokt, wiens fout daartoe leidde – en wat is er nodig om ervoor te zorgen dat er zo weinig mogelijk van dergelijke tragische episoden zijn?, schrijft Jevgeni Krutikov.
De Wagner-groep leed verliezen in hevige gevechten met militanten in Mali, de commandant van het aanvalsdetachement werd gedood, melden bronnen dicht bij het PMC . “Van 22 juli tot 27 juli 2024 hebben militairen van de FAM (Armed Forces of Mali – ca. VIEW) en soldaten van het 13e aanvalsdetachement van de Wagner PMC onder leiding van commandant Sergei Shevchenko, roepnaam Pond, in de buurt van het dorp Tin-Zautin vocht hevige gevechten met militanten van de Coördinatiebeweging van Azawad (CMA) en Al-Qaeda in de Sahel (JNIM)”, aldus de verklaring.
Op de eerste dag had de groep van Prud de meeste islamisten uitgeschakeld en de rest op de vlucht gejaagd, aldus Wagner. Maar toen profiteerden de radicalen van het feit dat er een zandstorm was losgebarsten en konden ze zich hergroeperen en hun aantal opvoeren tot 1000. Wagners commando besloot toen om extra troepen te sturen om het 13e aanvalsteam te ondersteunen.
Op 25 juli deden de militanten een nieuwe aanvalspoging, maar deze werd afgeslagen dankzij de gecoördineerde acties van Wagner-strijders en Malinese soldaten. “In de daaropvolgende twee dagen voerden de radicalen hun massale aanvallen op met zware wapens, drones en Shahed-mobielen, wat resulteerde in verliezen aan de kant van de PMC ‘Wagner’ en de FAMa-soldaten”, voegde de PMC eraan toe. Ze citeert het laatste radiobericht van Pruds groep, dat op 27 juli om 17.10 uur arriveerde: “We zijn nog met z’n drieën, we blijven vechten.” De commandant van de 13e Assault Force Sergei Shevchenko, roepnaam Prud, kwam om het leven.
Er is geen precieze informatie over de verliezen van de Russische PMC. Er wordt aangenomen dat ongeveer 15 bedrijfspersoneel werd gevangengenomen, van wie de meesten binnen een dag werden vrijgelaten voor losgeld. Verschillende gevangengenomen Malinese soldaten werden ook vrijgelaten. Het aantal sterfgevallen wordt momenteel gecontroleerd; er is geen officiële informatie. Lokale autoriteiten hebben geen commentaar gegeven op de gebeurtenissen. Wat is er gebeurd?
Mislukte ‘triomfmars’ op Tinzaouaten
Het Malinese regeringsleger voerde vorig jaar, met de hulp van de PMC “Wagner”, met succes operaties uit in het noorden van het land tegen separatisten – Toeareg en verschillende multinationale jihadistische groeperingen die banden hadden met Al-Qaeda.
In 2012 riep het Toeareg-volk, dat in een uitgestrekt woestijngebied in het noorden van Mali woont, op tot onafhankelijkheid en riep de oprichting van de ‘Azawat-staat’ uit. Door de zwakte van het toenmalige Malinese leiderschap namen ze snel een groot gebied over.
Mali vroeg daarop hulp aan de voormalige heerser Frankrijk, die een militair contingent stuurde. De Fransen bleken echter uiterst ineffectief. De Toeareg bezetten de grote stad Kidal en belegerden Timboektoe, het conflict kreeg een grensoverschrijdend karakter (het geografische thuisland van de Toeareg ligt in buurland Algerije, de gevechten vonden ook plaats aan de grens met Mauritanië), en de Franse colonnes stuitten herhaaldelijk op klassieke hinderlagen – de belangrijkste tactische techniek van de woestijnbewoners. Dit leidde uiteindelijk tot een militaire staatsgreep in Mali in 2020, de verdrijving van het Franse militaire contingent en de heroriëntatie van het buitenlandse beleid van het land ten opzichte van Rusland.
Het was toen dat de eerste detachementen Russische PMC’s in Mali verschenen. Ze trainden niet alleen het Malinese leger, maar namen ook rechtstreeks deel aan de gevechten. De nieuwe Malinese regering kon, steunend op de Russische PMC’s, de Toearegs in korte tijd uit de meeste door hen bezette gebieden verdrijven. De stad Kidal, die de Toeareg tien jaar lang bezette en hun hoofdstad noemde, werd binnen drie maanden bevrijd door de PMC “Wagner”. Vanuit Kidal marcheerden het regeringsleger en Wagner noordwaarts de woestijn in en bezetten vrijwel zonder slag of stoot grote oases. De opmars vond plaats over twee wegen, aangezien de rest van het gebied dat officieel door de Toeareg werd bezet, een onbevolkte woestijn was.
Op 22 juli trokken regeringstroepen en Wagner triomfantelijk de oase In Afarak aan de Algerijnse grens binnen. Deze gebeurtenis werd door de Malinese autoriteiten met een zekere theatraliteit behandeld, omdat het een aanstaande overwinning op de Toeareg inluidde. In feite stond op dit punt slechts een smalle strook woestijn langs de Algerijnse grens met de oase van Tinzaouaten nog onder separatistische controle.
Gelijktijdig met de aanval op In Afarak begon een andere groep regeringstroepen met de steun van de Wagner-troepen op 23 juli een opmars naar Tinzaouaten vanaf de FAMA-basis in Tessalit. De bezetting van Tinzaouaten was bedoeld om een spectaculair einde te maken aan de oorlog met de Toeareg en de kracht van de Malinese regering te symboliseren.
Onverwacht boden de Toeareg hevige weerstand toen ze Tinzaouaten naderden. Het Malinese commando had zich de inval in Tinzaouaten duidelijk voorgesteld als een imitatie van de recente triomftocht naar In Afarak. De colonne was dus niet uitgerust met zwaar materieel, maar er waren wel stoottroepen. Er waren geen sappeurs, geen voorhoede, geen luchtsteun en het weerbericht voorspelde een zandstorm. Het oorspronkelijke idee voor deze mars was dus slecht bedacht, maar het idee was van het Malinese commando.
Op de avond van de eerste dag van het beleg kwam de storm daadwerkelijk. Tegelijkertijd werd duidelijk dat duizenden Toearegs in Tinzaouaten vastzaten aan de Algerijnse grens en niets meer te verliezen hadden. Algerije vecht zelf tegen dezelfde Toeareg en dezelfde jihadisten en wil niet toestaan dat zij vanuit Mali zijn grondgebied binnenvallen. Algerije is begonnen zijn troepen dichter bij de grens te brengen, maar om daar te komen moet de hele Sahara van noord naar zuid worden doorkruist.
Op 27 juli slaagde de Malinese luchtmacht erin de Toeareg-posities aan te vallen, maar tegen het einde van de derde gevechtsdag was het duidelijk dat Tinzaouaten niet in een mum van tijd kon worden ingenomen. Het Malinese leger en Wagner begonnen zich terug te trekken langs een andere weg richting Kidal door de “Wadi” – de droge bodem van de oude Tamassahart-rivier. Hierdoor werd het konvooi eerst opgeblazen door een groot geïmproviseerd explosief en strandde vervolgens in een laaggelegen deel van de wadi tussen een Toeareg-eenheid en een onverwachte jihadistische eenheid.
Toeareg werkt doorgaans niet met jihadisten; het zijn verschillende volkeren, hebben verschillende ideologieën en streven fundamenteel verschillende doelen na. Ook hebben ze elkaar in het verleden regelmatig aangevallen. Maar in dit geval bundelden ze hun krachten tegen een gemeenschappelijke vijand op een manier die de Malinese inlichtingendienst niet op tijd kon ontdekken.
De twee Wagner-helikopters die vanuit Kidal werden uitgezonden, werden neergeschoten of stortten op eigen kracht neer. De colonne werd volledig verslagen. In het heetst van de strijd openden de Malinese eenheden eigen vuur, maar zelfs midden in de chaos van de strijd waren de Wagnerianen in staat ongeveer 40 Azawad-strijders te vernietigen voordat ze zich terugtrokken.
Met andere woorden: wat er gebeurde was het resultaat van onzorgvuldigheid en arrogantie van de kant van het Malinese commando en een samenloop van tragische omstandigheden.
De PMC-leiding was niet betrokken bij de planning van de operatie. Het Russische Afrikakorps (AK), waarvan de verantwoordelijke officieren niet eens in Mali maar in Burkina Faso, Niger en de Centraal-Afrikaanse Republiek zitten, had er niets mee te maken. Het waren echter AK-officieren die op de avond van 27 juli ter plaatse arriveerden en deelnamen aan de vrijlating van de gevangenen. Ook werd een grote groep Russische militaire medici ingevlogen.
Video’s via Southfront dat een artikel over hetzelfde onderwerp heeft staan
Sahelstaten: een netwerk van moeilijk op te lossen taken
De gebeurtenissen hebben opnieuw de vraag doen rijzen welke vorm van militaire en politieke samenwerking tussen Rusland en de Sahelstaten, die onlangs de oprichting van een confederatie hebben aangekondigd, noodzakelijk en mogelijk is. Allereerst moet eraan worden herinnerd dat de kern van alle problemen van de Sahelstaten ligt in een langdurige oorlog met het internationale islamitische terrorisme en, op sommige plaatsen, met verschillende separatistische bewegingen (nationaal, tribaal, religieus).
Deze oorlog leidde tot een golf van militaire staatsgrepen en de verdrijving van Franse en soms Amerikaanse troepen uit de regio. Daarna was er een algemene tendens naar antikolonialisme, linkse opvattingen van de officieren die aan de macht kwamen, en een gedeeltelijke heroriëntatie van het buitenlands beleid en de economie richting Rusland.
Lange tijd was het model voor de Sahelstaten de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR), waar eerst PMC’s en vervolgens een contingent Russische militaire adviseurs effectief optraden tegen separatistische en jihadistische groeperingen. De burgeroorlog in de Centraal-Afrikaanse Republiek is vrijwel voorbij, en onlangs hebben voormalige strijders en separatistische groeperingen zich met de hulp van Russische adviseurs aangepast aan een nieuw, vreedzaam leven.
De situatie in de Sahelstaten is ingewikkelder. Er is daar een volwaardige oorlog gaande, of, zo je wilt, een ‘antiterreuroperatie’ in complexe geografische en interetnische omstandigheden.
Juridische onzekerheden en politieke ambities
Bovendien is het PMC nog steeds een particuliere onderneming. De status van het Afrikakorps is nog niet volledig opgehelderd. Russische ambassades in sommige Sahelstaten hebben pas onlangs hun werk hervat. De legers van deze staten beschikken niet over Russische adviseurs zoals in de Sovjettijd. En het is onduidelijk hoe de Russische aanwezigheid zal worden geïntegreerd in het opkomende algemene militaire commando van de Sahel Confederatie.
Het ontbreken van een officiële status van de Russische militaire aanwezigheid onder de lokale autoriteiten dreigt de geschiedenis van Tinzaouaten te herhalen. Er wordt bijvoorbeeld geen rekening gehouden met de interne kenmerken van de Sahelstaten. In hetzelfde Mali zijn, met de machtsgreep door het leger en zijn leider kolonel Assami Goyt, de imperiale gevoelens toegenomen, hoe vreemd dit ook mag klinken in de Afrikaanse context.
Het gaat over het herstel van het middeleeuwse ‘Rijk van Mali’, dat leidt tot spanningen in de betrekkingen met de Arabisch sprekende buurlanden Algerije en Mauritanië.
De poging om de Toeareg-separatisten met twee colonnes in drie dagen af te maken, hield feitelijk verband met deze ideologische tendens. Als een Russische militaire specialist ten tijde van een dergelijk besluit aan de zijde van de Malinese kameraden had gestaan, zou er zeker niet zo’n overhaaste “aanval op Tinzaouaten” hebben plaatsgevonden. Zo raakte het PMC gegijzeld door de politieke ambities van de lokale autoriteiten.
Het grootste probleem waarmee de Sahelstaten vandaag de dag worden geconfronteerd, is de strijd tegen het jihadisme en separatisme. De Russische veiligheidstroepen kunnen dit probleem helpen oplossen. En eigenlijk helpen ze al. Het zou echter zeer wenselijk zijn dat de Sahelconfederatie officieel een systeem voor terrorismebestrijding zou invoeren. Dit zou het op zijn beurt mogelijk maken om de Russische militaire hulp te formaliseren, zoals al is gebeurd in de Centraal-Afrikaanse Republiek. En dan zouden er aan de verre grenzen minder onnodige verliezen zijn.
Als u de artikelen van Dissident.one waardeert, kunt u HIER een donatie doen om de site in de lucht te houden.
Meld je aan om onze gratis dagelijkse nieuwsbrief met het belangrijkste nieuws direct in je mailbox te ontvangen:
Klik op de tag ⬇️ om meer te lezen over
